Het Nationaal MS Centrum wilt integraal en veilige zorg bieden voor elke patiënt, hierdoor moet er soms een moeilijke afweging gemaakt worden tussen autonomie en veiligheid van de patiënt. Daarom worden er enkel dwangmaatregelen gebruikt als middel van laatste keuze, als de ‘minst slechte’ oplossing voor een anders onveilige situatie. Dit betekent als de veiligheid van de patiënt en/of anderen in gevaar is en op geen enkele andere manier kan gegarandeerd worden.

Zo worden er in eerste instantie specifieke alternatieven toegepast zoals een verhoogd toezicht, een bed in laagste stand en het dragen van heupbeschermers. Er wordt gezorgd voor voldoende cognitieve en sensorische stimulatie zoals het voorzien van een krant, een klok, een kalender en aandacht voor het correct gebruik van bril en hoorapparaat. Verder streven we ook naar geïndividualiseerde zorg, die een vertrouwensklimaat creëert met en rond de patiënt.

Als, ondanks deze inspanningen, de fysieke of psychische integriteit van de patiënt of anderen in het gedrang komt of er een risico ontstaat op onderbreking van levensnoodzakelijke therapie, dan kunnen dwangmaatregelen gebruikt worden.

Het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen gebeurt steeds in samenspraak met de arts en wordt zo kort mogelijk en zo comfortabel mogelijk georganiseerd voor de patiënt. Tijdens deze maatregelen wordt er gezorgd voor verhoogd toezicht, zodat er extra aandacht is voor de basisbehoeften van de patiënt, en probeert men de patiënt te begeleiden en te ondersteunen.

Zo kan er eventueel gebruik gemaakt worden van fysieke fixatie. Dit omvat 'elke handeling of het gebruik van materiaal die de bewegingsvrijheid beperkt en niet gemakkelijk kan worden verwijderd’. Een voorbeeld hiervan zijn de bedhekken.

Het gebruik van afzondering of isolatie (er zijn geen isolatiekamers) en dwangmedicatie (het toedienen van medicatie tegen de zin van de patiënt om therapeutische redenen) komt niet voor in het NMSC.

De zorgverlener die dwangmaatregelen uitvoert moet dit ook steeds kunnen motiveren t.a.v. de patiënt, zijn familie en andere hulpverleners. De noodzaak van de dwangmaatregelen dienen continu gerevalueerd te worden doorheen de toepassing ervan.